Dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng cuối rất quan trọng vì đây là thời điểm mà mẹ cần chuẩn bị tốt về mặt sức khỏe để sẵn sàng chào đón bé yêu ra đời. Trong khi bà bầu bắt đầu đếm ngược cho tới khi sinh em bé, thì cũng là thời điểm mà hầu hết các bà mẹ đang có chế độ dinh dưỡng sai cách. Vậy bổ sung dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng cuối như thế nào để bé yêu ra đời và bà mẹ được khỏe mạnh nhất, hãy cùng PM Procare tham khảo qua bài viết dưới đây!
[toc]
Sự phát triển của thai nhi trong 3 tháng cuối như thế nào?
3 tháng cuối thai nhi trong bụng mẹ phát triển nhanh chóng về cân nặng cũng như hoàn thiện những thiếu sót để phát triển cơ thể. Thai nhi chuẩn bị chào đời và tăng tốc phát triển rất nhanh ở giai đoạn này.
Cân nặng của thai nhi tăng đáng kể từ tầm 800g- 900g lên tới gần 3kg, tức là tập trung nhất là giai đoạn cuối này. Đây là lý do mà sao mẹ bầu luôn cảm thấy đói và muốn ăn liên tục khác hẳn với giai đoạn ốm nghén ở giai đoạn trước.
Hãy tập trung bổ sung dinh dưỡng cho bé của bạn ngay tại thời điểm này một cách đầy đủ nhất. Đây cũng là cơ hội bé có thể hấp thụ nhiều nhất những gì mẹ ăn trước khi bé chào đời. Mặc đù sau khi chào đời nguồn thực phẩm mẹ ăn, bé cũng có thể hấp thụ qua sữa mẹ nhưng không trực tiếp như lúc này.
Mẹ cần bổ sung dinh dưỡng lành mạnh cũng như duy trì chế độ sinh hoạt thật tốt để đảm bảo an toàn cho mẹ và con. Mặc dù khả năng sảy thai ở giai đoạn này không còn nhưng mẹ cũng cần lưu ý nguy cơ sinh non rất dễ xảy ra nếu sức khỏe mẹ bất ổn.
Nguyên tắc dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng cuối
Xây dựng chế độ đầy đủ dinh dưỡng cho bà bầu đóng vai trò quan trọng giúp bé sinh ra khỏe mạnh và phát triển tốt. Tuy nhiên, khi ăn quá nhiều so với mức khuyến nghị sẽ gây ra dư thừa năng lượng và có thể dẫn tới tiểu đường thai kỳ hoặc huyết áp cao, tiền sản giật và các vấn đề về tim mạch, đột quỵ hoặc nặng hơn là trầm cảm kéo dài. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi, ví như mẹ bị tiểu đường hay huyết áp cao con có nguy cơ bị chậm tăng trưởng sau sinh, suy dinh dưỡng, mất tim thai hoặc bị sinh non.
Vì thế, các mẹ bầu cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng khi mang thai, điều này sẽ giúp cho bé sinh ra khỏe mạnh và phát triển tốt. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đứa trẻ được sinh ra đủ dinh dưỡng có thể có IQ cao hơn những đứa trẻ suy dinh dưỡng. Nhu cầu dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ của bà mẹ sẽ có thay đổi về trọng lượng và lớn hơn so với hai giai đoạn trước.
Dưỡng chất cần bổ sung cho bà bầu 3 tháng cuối
Trong 3 tháng cuối là giai đọan cuối cùng hoàn thiện cân nặng và chiều dài cơ thể của thai nhi. Vì thế, sự cân nặng của mẹ bầu và thai nhi giai đoạn này là nhiều nhất, thai nhi cần:
Nhóm chất đạm (Protein)
Protein cũng rất quan trọng cho sự phát triển của bé, mỗi ngày bạn nên dung nạp khoảng 65 gram từ các nguồn thực phẩm như: trứng, thịt, đậu lăng, đậu xanh, đậu và các sản phẩm từ sữa.
Chất béo
Chất béo giúp cho sự phát triển não bộ của thai nhi và giúp cơ thể mẹ hấp thu vitamin tốt hơn. Mẹ nên chú ý sử dụng những loại thực phẩm cung cấp chất béo lành mạnh như dầu ôliu, bơ đậu phộng các loại hạt tự nhiên thay vì những chất béo bão hòa từ các loại thức ăn nhanh.
Trong chế biến món ăn, hãy chọn những loại chất béo không no (hay còn gọi là chất béo chưa bão hòa) như: dầu olive, dầu đậu phộng, dầu hạt cải. Tránh những loại chất béo no (chất béo bão hòa) có trong mỡ động vật, dầu cọ, dầu dừa…
Tinh bột
Là chất không thể thiếu nhưng các mẹ không nên nạp quá nhiều vào cơ thể trong những tháng cuối thai kỳ. Mỗi ngày chị em chỉ nên đưa vào cơ thể lượng tinh bột vừa đủ từ gạo ngũ cốc, khoai, sắn… để tránh nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ.
Chất xơ
Vào tháng thứ 8 của thai kỳ, thai phụ có thể gặp phải một số triệu chứng như táo bón, ợ nóng, khó tiêu. Vậy nên việc bổ sung chất xơ từ rau củ là vô cùng cần thiết cho cơ thể người mẹ.
Các loại vitamin, khoáng chất
➤ Canxi: Là thành phần thiết yếu để hình thành răng và xương của thai nhi. Mẹ bầu cần bổ sung 1,200 mg canxi mỗi ngày từ các chế phẩm có nguồn gốc từ sữa (sữa chua, phomai, pho mát, caramen, kefir, kem…), các loại hải sản…
➤ Sắt: Rất cần thiết trong quá trình tạo huyết sắc tố trong máu. Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu sẽ cần nhiều hemoglobin để cung cấp oxy cho thai nhi. Và bào thai cũng sẽ tự động dùng chất sắt để hình thành nguồn cung cấp máu cho chính mình. Ở giai đoạn mang thai thứ 3, bà bầu cũng chỉ cần cung cấp khoảng 30mg-60mg sắt mỗi ngày. Mẹ bầu có thể bổ sung chất sắt từ một số loại viên uống tổng hợp hoặc từ các loại thịt đỏ, bánh mì ngũ cốc, rau có màu xanh đậm.
➤ Vitamin C: Vitamin C giúp sản xuất collagen, một loại protein giúp xây dựng cấu trúc xương, sụn, cơ, mạch máu của em bé. Vitamin C cũng là chất chống lão hóa, ngăn ngừa bệnh tật giúp tăng sức đề kháng cho mẹ bầu và tham gia vào quá trình hình thành và phát triển của thai nhi. Mỗi ngày trong thai kỳ thứ 3 nên bổ sung khoảng 100-120mg Vitamin C từ các loại hoa quả và thực phẩm như: cam, quýt, bưởi, nho, dưa hấu, bắp cải, xà lách, bông cải xanh, bông cải trắng, cà chua…
➤ Vitamin A: Vitamin A là nguồn dưỡng chất giúp bé có làn da, xương và đôi mắt khỏe mạnh, đồng thời còn giúp phát triển các tế bào tạo ra cơ quan nội tạng của thai nhi. Lượng Vitamin A nên bổ sung từ dạng Betacaroten trong thực vật có màu đỏ, vàng như cà rốt, bí đỏ, cà chua…
➤ Vitamin D: Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ tốt calcium và phosphorus, hình thành xương, mô và răng của bạn. Lượng vitamin D có thể đáp ứng đủ bằng cách uống bổ sung các loại thuốc có chứa khoảng 50% nhu cầu Vitamin D mỗi ngày và tiếp xúc với ánh nắng mỗi ngày.
➤ Axit béo không no: Giai đoạn thai kỳ thứ 3, não bộ phát triển rất mạnh và cần nhiều nguyên liệu để tối ưu hóa quá trình phát triển đó. DHA và EPA là hai thành phần quan trọng để hình thành não bộ, thị giác, hệ thống dẫn truyền thần kinh. Do đó, bà bầu nên lưu ý bổ sung đủ DHA/EPA mỗi ngày. Nên lựa chọn sản phẩm cung cấp DHA, EPA ở tỷ lệ DHA/EPA ~4.5/1 để cơ thể hấp thu và phát huy tác dụng tốt nhất. Đồng thời mẹ nên lưu ý tăng cường các thực phẩm giàu DHA, EPA như: cá hồi, cá ngừ đại dương, cá thu, các Chích, cá mồi…
Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng cuối
Ngoài việc cần ghi nhớ các thực phẩm, vitamin khoáng chất cần được bổ sung trên. Các mẹ bầu cũng phải cần lưu ý một số thực phẩm chúng ta không nên sử dụng nhiều trong 3 tháng cuối như:
- Nước có chất kích thích như bia, rượu, cafe.
- Không nên ăn ngọt nhiều, vì ăn ngọt trong thời kỳ này rất dễ tăng cân và gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ.
- Hạn chế ăn nhiều tinh bột, chất béo nhiều vì có thể làm tăng cân rất nhanh.
- Mẹ bầu không nên ăn mặn vì có gây tình trạng tích trữ muối, nước, gây phù, huyết áp cao, sản giật và tiền sản giật thai nguy cơ cho cả mẹ và em bé.
- Hạn chế ăn ngoài đường, vỉa hè.
- Hạn chế ăn kem, uống nước lạnh, nước đá có thể ảnh hưởng đến huyết khối hoặc viêm họng của thai phụ.
- Các vitamin và thuốc bổ nên được sự tư vấn của các bác sĩ trước khi sử dụng.
Lưu ý trong chế độ dinh dưỡng của bà bầu 3 tháng cuối thai kỳ
Khi mang thai, bạn cần bổ sung các chất dinh dưỡng đầy đủ để tăng cân một cách lành mạnh và hỗ trợ phát triển đúng về não, xương khớp cũng như các cơ quan và hệ miễn dịch ở trẻ. Bên cạnh việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Chia nhỏ khẩu phần ăn mỗi ngày để đảm bảo cơ thể hấp thụ được trọn vẹn và hiệu quả nhất các chất dinh dưỡng. Các bà bầu không nên bỏ qua bữa sáng và ăn bù hay nhồi nhét vào bữa trưa và tối.
- Trứng, hải sản, thịt bò,… là những thực phẩm giàu dinh dưỡng cho thai phụ. Tuy nhiên, những thực phẩm này cần phải chế biến chín bởi ăn tái, sống có thể dễ bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh, rất có hại tới thai nhi.
- Sữa tươi và sữa chua đều là thực phẩm quan trọng đối với thai phụ. Tuy nhiên, chỉ nên uống sản phẩm sữa tiệt trùng với hàm lượng đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Phụ nữ có thai cũng cần đặc biệt lưu ý về việc ăn cá, mặc dù cá là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Các loại cá như: cá ngừ, cá thu, cá nóc, cá mập, cá kiếm nên tránh xa vì chúng chứa nhiều thủy ngân, có thể gây ra những biến chứng xấu cho thai nhi như chậm nói, tư duy kém phát triển, ảnh hưởng không tốt đến hệ thần kinh và não bộ.
Có cần ngừng uống các viên uống tổng hợp cho bà bầu không?
Thai kỳ thứ 3 là lúc cơ thể mẹ cần cung cấp nhiều dưỡng chất để đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của thai nhi. Đặc biệt là DHA, EPA bởi 3 tháng cuối thai kỳ là thời gian thai nhi phát triển nhảy vọt về não bộ, thị giác. Chính vì vậy, mẹ nên tiếp tục bổ sung các viên uống tổng hợp có đầy đủ các thành phần như DHA, EPA, Vitamin D, Vitamin C… trong thai kỳ thứ 3 và sau khi đã sinh.
Hầu hết các thuốc bổ tổng hợp đều cung cấp Canxi ở hàm lượng thấp để đảm bảo các thành phần của thuốc được hấp thu tốt nhất. Trong khi đó, nhu cầu canxi mẹ bầu cần cung cấp lúc này tăng cao tới 1500mg canxi nguyên tố/ngày khiến chế độ ăn khó có thể cung cấp đủ. Do đó, ngoài tăng cường chất lượng bữa ăn, mẹ bầu có thể bổ sung thêm sản phẩm bổ sung canxi chuyên biệt từ bên ngoài.
Lưu ý, thời điểm bổ sung canxi nên cách xa thời điểm uống thuốc bổ tổng hợp ít nhất 2h để không ảnh hưởng tới hấp thu của nhau.
Chuẩn bị sinh đẻ: Bạn cần biết!
Trước khi chuyển dạ, bạn nên nấu sẵn một số món ăn yêu thích và trữ lạnh để sau khi sinh xong có thể dùng. Ngoài ra, bạn cũng nên mang theo thức ăn khi vào việc để có thể ăn khi đang chờ đợi sinh. Bạn có thể được bệnh viện cung cấp thức ăn ngay trong viện trong khi chờ sinh tại bệnh viện. Các công việc còn lại, bác sĩ và hộ lý tại bệnh viện bạn sinh đẻ sẽ hỗ trợ cho bạn.
Bổ sung dinh dưỡng tốt trong 3 tháng cuối thai kỳ không chỉ cung cấp cho sự phát triển của thai nhi, mà còn cần dự trữ lại một phần trong cơ thể người mẹ để chuẩn bị cho những việc như: mất máu khi sinh, tiêu hao thể lực, cho con bú… Do vậy, ba tháng cuối này, thai phụ cần quan tâm nhiều đến việc bổ sung những thức ăn giàu năng lượng, đạm, chất béo không bão hòa, có giá trị dinh dưỡng cao thông qua chế độ ăn hợp lý và viên uống bổ sung thích hợp.
BS. Thu Thủy
86 thoughts on “Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng cuối”
Thưa bác sỹ, e mang thai được 28 tuần, con nặng 1300g, chiều dài xương đùi là 50mm thì cho e hỏi, cân nặng và chiều dài xương thế có thấp không ạ? Hiện e đang uống procare lại bình thường, có cần bổ sung thêm gì ko ạ?
Chào bạn,
Với các chỉ số như vậy thì thai nhi của bạn phát triển hoàn toàn bình thường bạn nhé!
Ở 3 tháng cuối thai kỳ, nhu cầu các dưỡng chất cho thai nhi cao hơn trước đó đòi hỏi mẹ cần cung cấp nhiều hơn. Nếu chế độ ăn của bạn tốt, có thể ăn được 1-2 lạng thịt cá cùng rau quả/ngày thì bạn dùng PM Procare là đủ. Nếu chế độ ăn của bạn không được tốt cho lắm thì bạn nên sử dụng PM Procare diamond với thành phần các chất cơ bản được tăng cường (DHA, EPA, Sắt, I-ốt,…) để cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi phát triển tối ưu.
Cũng như đa số các viên bổ tổng hợp, để các thành phần trong thuốc được hấp thu tốt nhất thì hàm lượng canxi trong viên Procare không cao. Canxi có rất nhiều trong thực phẩm: sữa, tôm, cua, cá,… Bạn nên tăng cường bổ sung qua thức ăn, đây là nguồn cung cấp canxi an toàn và hiệu quả nhất. Từ tháng thứ 5, nhu cầu canxi để phát triển hệ xương răng của thai nhi tăng lên, chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Khi đó bạn cần bổ sung thêm canxi từ thuốc như: calcium corbiere, nexGcal, canxi sandoz,… Lưu ý thời điểm uống canxi cần cách xa thời điểm uống Procare và mỗi lần không bổ sung quá 500mg, vì cơ thể chúng ta chỉ hấp thu tối đa được như vậy mà thôi.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Bác sĩ cho e hỏi e mang thai đc 33tuan 2 ngày đi kiểm tra đc 1,8 kg có bé k ạ
Chào bạn Thúy,
Ở tuổi thai này em bé có mức cân nặng từ 1,9 đến 2,0 kg là bình thường. Bé của bạn như vậy là hơi thiếu cân một chút. Thai nhi sẽ tăng cân nhanh ở những tuần cuối thai kỳ, do đó ngay từ bây giờ bạn cần tăng cường chất dinh dưỡng trong từng bữa ăn. Ngoài ra bạn nên uống thêm viên bổ tổng hợp PM Procare diamond mỗi ngày để cung cấp đủ dưỡng chất, đáp ứng nhu cầu phát triển của thai nhi, tăng trọng lượng thai, phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
E mang thai o tuan 37. E bị đau dây thần kinh liên sườn. Co sinh thưông duoc ko a
Chào bạn,
Ở những tháng cuối thai kỳ, đau xương sườn là triệu trứng thường gặp với hầu hết các bà bầu. Nguyên nhân là do sự gia tăng của hormon Progesteron trong thai kỳ làm mềm cơ và giây chằng để chuẩn bị cho việc sinh nở. Khi thai nhi phát triển và đẩy lên vùng ngực, gây áp lực nên cơ hoành của mẹ khiến bạn nhạy cảm hơn với các cơn đau xương sườn và vai, ngoài ra tâm lý căng thẳng cũng khiến bạn gặp phải những cơn đau nhiều hơn. Đó là đau xườn bình thường, bạn hoàn toàn có thể sinh thường được bạn nhé!
Nếu là đau dây thần kinh liên sườn thì bạn cần thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân. Đau dây thần kinh liên sườn thường không nguy hiểm, nó chỉ gây đau và khó chịu cho bệnh nhân khi mắc phải. Tuy nhiên, đây lại là triệu chứng của nhiều bệnh đáng ngại khác. Tùy thuộc vào tình trạng của bạn, bác sĩ thăm khám trực tiếp sẽ cho bạn lời khuyên phù hợp nhất.
Bạn có thể tham khảo thêm: 3 lưu ý khi chuẩn bị sinh con
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
em bị tiểu đường, thai 31 tuần mà em bé có 1,3kg, có phải la em bé bi suy dinh dương không BS, và có chế độ ăn uống như thế nào thưa BS
Chào bạn,
Ở tuần thứ 31 cân nặng của em bé như vậy chỉ hơi thấp dưới chuẩn một chút, không đáng lo ngại. Thai nhi sẽ tăng cân nhanh ở các tuần cuổi thai kỳ, bạn chú ý ăn uống bổ sung đủ dưỡng chất đầy đủ thời kỳ này sẽ giúp bé tăng cân tốt hơn.
Khi bị tiểu đường, ngoài việc tránh ăn thức ăn ngọt, nhiều đường bạn cần tránh ăn mặn và thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối để đề phòng tăng huyết áp như: đồ hộp, thịt nguội, mì gói,… tránh thức ăn nhiều chất béo như phủ tạng, đồ ăn chiên xào, da động vật,… Nên ăn thịt nạc, cá nạc, đậu, sữa không béo, sữa không đường, gaok lức, rau xanh, củ quả,… Ngoài chế độ ăn uống thì tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên giúp bạn quản lý tốt cân nặng, chuẩn bị sức khỏe tốt nhất cho lần sinh nở đang đến gần
Mời bạn tham khảo thêm: Thực đơn và chế độ luyện tập cho người đái tháo đường thai kỳ
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Ở tuần 37 trọng lượng thai nhi của e có 2672g. Chỉ số nước ối 52 mm
Như vậy có phải thai bé và cạn ối k bsi
Chào bạn Ngọc Ánh,
Ở tuần 37, thai nhi có trọng lượng trung bình khoảng 2900gam, và chỉ số nước ối khoảng 125mm. Như vậy, so sánh với các thông tin mà bạn đưa ra thì thai nhi của bạn hơi nhỏ và nước ối như vậy là thấp. Bạn nên tăng cường bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, uống nhiều nước, khi nằm nên nằm nghiêng sang bên trái để tránh chèn ép vào động mạch nuôi thai. Theo dõi sát thai kỳ theo chỉ định của bác sĩ bạn nhé!
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!