Sau khi trứng gặp tinh trùng tạo thành hợp tử và di chuyển ra làm tổ tại tử cung, sự sống bắt đầu với những thay đổi từ một số tế bào ban đầu tạo thành một cơ thể hoàn chỉnh. Bài viết sau đây về Sự phát triển của bào thai trong giai đoạn sớm khi mang bầu sẽ giúp các bậc phụ huynh hình dung được những hình ảnh cơ bản về một bào thai phát triển bình thường, cân nặng, chiều dài đầu mông, cách tính tuổi thai….
Sự rụng trứng, sự thụ tinh và sự làm tổ
Quá trình phát triển từ lúc thụ thai cho tới 9 ngày sau đó
Định nghĩa
- Tuổi thai: thời gian mang thai từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối (LMP), ngày kinh cuối này xảy ra trước thời điểm rụng trứng và thụ tinh khoảng 2 tuần.
- Từ khi thụ tinh đến lúc thai 10 tuần (8 tuần sau khi thụ thai), bào thai được gọi là phôi, từ sau 10 tuần thì được gọi là thai.
Phát triển nang noãn và rụng trứng
- Tế bào mầm nguyên thủy có mặt trong phôi thai (nữ) vào cuối tuần thứ ba. Số lượng tế bào mầm trong buồn trứng của thai đạt đỉnh khoảng 7 triệu vào tháng thứ 5. Sau đó, một số tế bào này bị thoái hóa, chỉ 2 triệu nang noãn nguyên thủy còn lại trong buồn trứng lúc mới sinh và còn khoản 300,000-400,000 nang noãn trong buồn trứng trước dậy thì.
- Nang nguyên thủy có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội (46,XX), bị dừng lại trong kỳ đầu của giảm phân I. Trong giai đoạn nang noãn, một số tế bào trứng trưởng thành dưới ảnh hưởng của FSH (follicle-timulating hormone), hoàn tất giảm phân I. Điều này dẫn đến sự hình thành nang noãn thứ cấp với một bộ nhiễm sắc thể đơn bội (23, X) và tống xuất thể cực I. Nang trưởng thành là nang de graaf (được mô tả bởi De Graaf năm 1677). Nang thứ cấp đi vào quá trình giảm phân II nhưng dừng lại ở kỳ giữa. Quá trình lựa chọn một nang vượt trội duy nhất xảy ra tại thời điểm này.
- Đỉnh LH (Luteinizing hormone) gây ra hiện tượng phóng noãn vào ổ bụng.
Sự thụ tinh
- Thụ tinh giữa một trứng trưởng thành và một tinh trùng duy nhất (23,X hoặc 23,Y) xảy ra trong vòi trứng trong vòng vài giờ đầu tiên sau khi rụng trứng. Thành phần di truyền của tinh trùng xác định giới tính của thai.
- Thụ tinh thúc đẩy nang noãn thứ cấp hoàn thành giảm phân II. Các giao tử (đơn bội) kết hợp tạo thành hợp tử, có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội (46,XX hoặc 46,XY).
Sự phát triển của phôi trước khi làm tổ
- Quá trình nguyên phân của hợp tử (được gọi là phân đoạn hoặc phân cắt) tạo các tế bào gọi là phôi bào. Sự phân chia lần đầu tạo hai tế bào, tiếp theo là bốn tế bào và tám tế bào. Quá trình phân chia vẫn tiếp tục trong khi phôi còn di chuyển trong vòi trứng. Các phôi bào tiếp tục phân chia, tạo thành một khối tế bào hình cầu gọi là phôi dâu.
- Phôi dâu đi vào buồng tử cung khoảng 3-4 ngày sau khi thụ tinh. Chất lỏng tích tụ giữa các phôi bào tạo ra một khoang chứa đầy dịch, phôi dâu trwor thành phôi nang.
- Một số ít tế bào (khối tế bào bên trong) tập trung tại một cực của túi phôi. Những tế bào này sẽ tạo thành phôi thai. Các tế bào bên ngoài ngoại bì phôi trở thành nguyên bào nuôi (nhau thai).
Sự làm tổ
- Sự làm tổ thường xảy ra ở phần trên của tử cung và thường truên thành sau tử cung.
- Trước khi làm tổ, các tế bào xung quanh túi phôi (còn gọi là màng trong suốt) biến mất và túi phôi dính vào nội mạc tử cung. Quá trình này được gọi là sự ghép vào.
- Túi phôi sau đó tiến hành xâm nhập vào nội mạc tử cung. Sự làm tổ thường kết thúc vào ngày 24-25 của thai kỳ (10-11 ngày sau thụ thai).
Phôi giai đoạn sớm và sự phát triển của thai nhi
Sự phát triển của phôi sau khi làm tổ
- Đến ngày 24-26 của thai kỳ, đĩa phôi có 2 lá, bao gồm ngoại bì phôi và nội bì phôi.
- Sự tăng sinh tế bào tại đĩa phôi tạo một đường giữa phôi được gọi là đường nguyên thủy. Các tế bào sau đó lan rộng ra hai bên từ đường nguyên thủy giữa nội bì và ngoại bì để hình thành trung bì. Kết quả tạo một đĩa phôi có ba lá.
- Ba lớp mầm phát triển thành tất cả các cơ quan của thai. Hệ thống thần kinh và lớp bieru bì cùng với thành phần phụ của nó (lỗ chân lông, tóc) có nguồn gốc từ ngoại bì. Đường tiêu hóa và các tuyến tiêu hóa (tuyến tụy, gan), tuyến giáp phát sinh từ nội bì. Bộ xương, lớp hạ bì, cơ và mạch máu và cơ quan niệu dục có nguồn gốc từ trung bì.
Phát triển bào thai giai đoạn sớm
Giai đoạn phôi kết thúc sau khi tuổi thai được 10 tuần (8 tuần sau thụ thai). Chiều dài đầu-mông (CRL) thời điểm này là 4mm. Giai đoạn thai được đặc trưng bởi sụ phát triển và trưởng thành các cấu trúc hình thành trong giai đoạn phôi.
Quá trình phát triển của thai nhi từ sau khi thụ tinh tới khi sinh
Theo Sổ tay sản phụ khoa Hoa Kỳ
43 thoughts on “Sự phát triển của bào thai trong giai đoạn sớm”
Chào bs..em.trễ kinh hơn nửa tháng..em thử que lên.hai vạch ạ..em.đi káhn và siêu âm thì chuưa thấy gì..bác sỉ chỉ bảo nghi ngờ túi thai.làm các xét nghiệm thì bs bảo theo dõi thai sớm..vậy như thế là em có thai hay ko ạ..
Chào bạn Dịu,
“Theo dõi thai sớm” nghĩa là bạn đã đậu thai và phôi thai đang trên đường di chuyển từ vòi trứng tới tử cung nên khi siêu âm tử cung chưa thấy hình ảnh phôi thai. Bạn chịu khó đợi một vài hôm nữa (khoảng 1 tuần) tới siêu âm kiểm tra xem phôi thai đã vào làm tổ tại tử cung chưa bạn nhé!
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
bác si cho e hỏi TD thai sớm nghĩa là như thế nào ạk?? liệu có chắc chắn là e có thai hay không?khi e siêu âm thì bác si bảo e là nội mạc tử cung dày, còn khi xet nghiệm thì họ bảo rằng e td thai sớm.e không hiểu như vậy là e co thai hay không? ,và có phát triển bt ko nữa.
Chào bạn Trâm,
Thai kỳ sớm là cột mốc đầu tiên của sự mang thai, xảy ra trong 4 tuần lễ đầu tiên của thai kỳ. Các biến cố ở giai đoạn sớm này rất dễ xảy ra do sự phát triển mong manh của trứng thụ tinh ở giai đoạn đang di chuyển từ ống dẫn trứng đến buồng tử cung để làm tổ. Bác sĩ bảo theo dõi thai sớm có nghĩa là kết quả xét nghiệm cho thấy bạn đã co thai, tuy nhiên phôi bào đang trên đường di chuyển tới tử cung nên trên siêu âm chỉ thấy hình ảnh nội mạc tử cung dày mà chưa thấy phôi thai. Bạn cần tới thăm khám lại theo lịch hẹn của bác sĩ (thường là sau 1 tuần) để xem phôi thai có phát triển bình thường không nhé!
Khi mang thai, nhu cầu dưỡng chất tăng cao khiến chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Do đó, phụ nữ mang thai được khuyên sử dụng mỗi ngày 01 viên PM procare hay PM Procare diamond trong suốt thai kỳ để cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho mẹ khỏe mạnh, thai nhi phát triển tối ưu; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, sinh con nhẹ cân, cao huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường,…
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Thai e có dấu hiệu trượt và bị dọa sẩy thai . vậy có nguy hiểm ko ạ
Chào bạn Duyên,
Dọa sảy thai do sang trấn là một dấu hiệu nguy hiểm tới thai kỳ. Vì vậy bạn cần tới bác sĩ để thăm khám và dùng thuốc trợ thai phù hợp bạn nhé!
Khi bị dọa sảy thai, thì bạn cần tăng cường nghỉ ngơi, tránh làm việc nặng nhọc, tránh đi lại nhiều, nhưng cũng không nên nằm yên một chỗ cả ngày bạn nhé! Đi lại nhẹ nhàng một chút giúp khí huyết lưu thông hơn nữa còn giảm nguy cơ bạn bị huyết khối động mạch sau này. Quan trọng hơn hết chính là việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng hàng ngày. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, có nhiều dưỡng chất cần thiết cho thai kỳ mà chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Do đó, Ngoài tăng cường chất lượng bữa ăn bạn có thể bổ sung thêm viên bổ tổng hợp PM Procare diamond mỗi ngày để mẹ khỏe mạnh và thai nhi phát triển tối ưu. Hàm lượng DHA,EPA trong thuốc cao giúp tăng cường dòng máu tới tử cung, tăng khả năng phôi thai bám vào tử cung, phòng ngừa sảy thai, sinh non…
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Em có thai 6 tuần đi siêu âm bs bảo có túi ối phát triển k tròn đều, chưa thấy phôi. Vậy tình trạng của em như vậy bình thuờng k
Chào bạn Vân Anh,
Thông thường phôi thai sẽ thấy khi thai nhi được 5-7 tuần. Chính vì vậy có thể hiện giờ bạn chưa thấy phôi thai là bình thường. Hơn nữa kết quả siêu âm phụ thuộc nhiều vào máy siêu âm và người đọc siêu âm. Vì vậy bạn nên nghỉ ngơi, ăn uống điều độ, giữ tinh thần thoải mái và có thể đi tái khám 7 -10 ngày sau bạn nhé!
Khi mang thai nhu cầu chất dinh dưỡng tăng cao khiến chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Do đó phụ nữ mang thai được khuyên nên bổ sung thêm viên bổ tổng hợp như PM Procare hay PM Procare diamond mỗi ngày. Nếu có chế độ ăn tương đối tốt, có thể ăn được 1-2 lạng thịt cá cùng rau củ hàng ngày thì bạn chọn PM Procare. Nếu chế độ ăn của bạn chưa được tốt hay kém hấp thu hoặc bạn mang thai ngoài độ tuổi sinh đẻ, làm IVF,… thì PM Procare diamond với hàm lượng các chất cơ bản được tăng cường như: hàm lượng DHA/EPA là 216mg/45mg cao gấp 1.5 lần, Hàm lượng acid folic là 500mcg, I-ốt là 200mcg đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể; hàm lượng sắt 24mg, đáp ứng khoảng 80% nhu cầu vể sắt,…sẽ là lựa chọn phù hợp. Bạn chỉ cần uống mỗi ngày 01 viên sau bữa ăn là đủ.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
bác sĩ cho em hỏi. em chậm kinh 1 tháng 13 ngày. em thử que thì lên 2 vach nhưng đi siêu âm thì chưa thấy j. thấy 1 chấm đen chỉ chẩn đoán giống túi ối. vậy e có thai chưa ạ?
Chào bạn Thơm,
Với kết quả thăm khám như vậy chưa thể khẳng định bạn mang thai nhưng khả năng có thai của bạn rất cao. Que thử thai nếu dùng đúng cho kết quả chính xác tới 98%. Bạn nên đợi thêm một vài hôm nữa rồi đi khám lại để có thể có kết luận chính xác nhất bạn nhé!
Chuẩn bị mang thai, mang thai nhu cầu dưỡng chất tăng cao khiến chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Do đó bạn có thể bổ sung thêm viên bổ tổng hợp như PM Procare hay PM Procare diamond để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết giúp tăng khả năng thụ thai, phòng ngừa nguy cơ khuyết tật ống thần kinh và giúp thai nhi phát triển tối ưu. Bạn chỉ cần uống mỗi ngày 01 viên sau bữa ăn là đủ.
Chúc bạn mạnh khỏe và sớm có tin vui!